Uzman Erbaş olmak istiyorsun fakat nereden ve nasıl başlayacağınızı bilmiyorsunuz ya da kabaca birşeyler biliyorsunuz ama uzman çavuş maaşları, uzman erbaş özlük hakları, uzman erbaş eğitimleri gibi konularda daha detaylı bilgiler öğrenmek istiyorsanız, işte bu yazı sizin için hazırlandı. Yazıyı sonuna kadar dikkatli bir şekilde okuyun. Bu yazıyı sürekli güncelleyerek size en doğru bilgiyi vermeye çalışacağım. Sizden de bu yazıyı beğenirseniz, paylaşmanızı rica ediyorum. Hadi yazımızı okuyalım…
Uzman Erbaş Genel Bilgilendirme
Uzman Erbaş lığın ne olduğunu anlamak için önce Uzman Erbaş Kanunu ‘ndaki tanımına bakalım. Kanununda şu şekilde ifade edilmiştir;
- Uzman Çavuş : En az lise veya dengi okul mezunu çavuşlar veya en az ilköğretim okulu
mezunu olup, muvazzaflık hizmetini çavuş rütbesi ile tamamlayanlardan, muvazzaflık hizmetini
müteakip Türk Silâhlı Kuvvetlerinin devamlılık arz eden teknik ve kritik görev yerlerinde veya
çavuş kadro görev yerlerinde, bu Kanun esaslarına göre istihdam edilenler ile yönetmelikte belirtilen
esaslara göre uzman onbaşılıktan uzman çavuşluğa geçirilenleri, - Uzman Onbaşı : En az ilköğretim okulu veya dengi okul mezunu olup, muvazzaflık
hizmetini müteakip, Türk Silâhlı Kuvvetlerinin devamlılık arz eden teknik ve kritik uzmanlık
görev yerlerinde istihdam edilenleri, - Uzman Erbaş : Bu Kanun hükümlerine göre istihdam edilen uzman çavuş ve uzman onbaşıları,
İfade eder. ”
Buradan da anlaşılacağı üzere uzman erbaş bir rütbe değil bir statüdür. Uzman Çavuş ve Uzman Onbaşı ise rütbedir. Yani tüm uzman çavuş ve uzman onbaşıların genel ismi uzman erbaştır.
Uzman Erbaşlar, Türk Silahlı Kuvvetlerinde genel olarak şoförlük, ağır silahların kullanıcılığı gibi uzmanlık gerektiren alanlarda görev yapmaktadır. Özellikle genç yaşlarda aktif olarak görev yaparlar, yaş ilerledikçe karargahlarda görev yapmaya başlarlar.
Uzman Erbaş ile ilgili önemli bir kavram ise ”Muvazzaf ve Sözleşmeli ” kavramıdır. Muvazzaf Uzman Erbaş ; bu mesleğe girdikten sonra emekli olana kadar devam etmesi anlamına gelir. Yani kadrolu demektir. Fakat muvazzaf uzman erbaş sadece Jandarma Genel Komutanlığında vardır. Onlara da Uzman Jandarma denir. Son dönemde Uzman Jandarma alımı da yapılmamaktadır. Yani uzun süredir uzman erbaş alımları sözleşmeli olarak yapılmaktadır. Sözleşmeli uzman erbaş ise; belli yıllarda (ortalama 3-4 yılda bir) yeni sözleşme imzalayarak emekli olana kadar görev yaparlar. Fakat her sözleşme imzalama zamanı, TSK’nın da kabul etmesi gerekir.
Uzman Erbaş Nasıl Olunur ?
Uzman Erbaş Nasıl Olunur ? sorusu çok fazla sorulur fakat net cevabı hemen bulabileceğiniz bir kaynak bulmak zordur. Uzman Erbaş olmanın 2 yöntemi vardır. Jandarma Genel Komutanlığı ve Sahil Güvenlik Komutanlığı, İç İşleri Bakanlığına bağlandıktan sonra alım şartlarında değişiklik yaptı. Bu nedenle Jandarma Uzman Çavuş alımı ile MSB Uzman Çavuş alımı arasında bazı farklılıklar vardır. Bunlara yazının devamında değineceğim. Ama sizin için en faydalı olanı bir önceki yıla ait başvuru kılavuzunu okumaktır. Çünkü genelde aynı şartlarda yeni alım açıyorlar. Başvuru Kılavuzu nu da sitemizde yayınlıyoruz. İnceleyebilirsiniz. Şimdi bu 2 yöntemi açıklayayım.
- Yöntem: Dış Kaynaktan Uzman Çavuş Alımı : Milli Savunma Bakanlığı yada İç İşleri Bakanlığı uzman erbaş alımı yapacağı zaman resmi sitelerinde alım duyurusu yayınlar. Bu duyuruda alım şartları ve alım aşamalarını başvuru kılavuzu ile detaylı olarak paylaşırlar. Şartları taşıyan adaylar başvurularını yaparlar. Resmi Site linklerini aşağıda yazacağım. Başvurular tamamlandıktan sonra adaylar Mülakat + Spor Testi + Sağlık Muayenesi +KPSS Puanı (Her alımda istenmez) sonrası kazanırlarsa eğitime çağırılırlar ve eğitimden de başarılı olanlar göreve başlarlar. İç İşleri Bakanlığı Uzman Çavuş Alımları ile MSB Uzman Çavuş Alımları arasında hem Alım Şartları hem de Seçim Aşamaları açısından farklılıklar vardır.
- Jandarma Uzman Erbaş Başvuru Takip Linki: https://vatandas.jandarma.gov.tr/PTM/Giris
- MSB Uzman Erbaş Başvuru Takip Linki: https://personeltemin.msb.gov.tr/
2. Yöntem: İç Kaynaktan Uzman Çavuş Alımı : Sözleşmeli Er olarak 3 yıl görev yaptıktan sonra uzman çavuş olmak isteyenler Spor Testi-Mülakat ve Nitelik belgesi göz önünde bulundurularak elemeye tabi tutulur ve kazanırlarsa eğitim aldıktan sonra uzman çavuş olarak göreve başlarlar.
Uzman Erbaş Rütbeleri
Uzman Erbaş Rütbeleri hiyerarşik olarak aşağıda sıralanmıştır.
- Uzman Onbaşı
- Uzman Çavuş
Sadece Jandarmalarda bulunan Uzman Jandarma Rütbeleri vardır. Bunlar;
- Uzman Jandarma Çavuş
- Uzman Jandarma I Kademeli Çavuş
- Uzman Jandarma II Kademeli Çavuş
- Uzman Jandarma III Kademeli Çavuş
- Uzman Jandarma IV Kademeli Çavuş
- Uzman Jandarma V Kademeli Çavuş
- Uzman Jandarma VI Kademeli Çavuş
- Uzman Jandarma VII Kademeli Çavuş
- Uzman Jandarma VIII Kademeli Çavuş
Türk Silahlı Kuvvetlerinde Rütbe ve Sınıf İşaretleri ni buradan inceleyebilirsiniz.
Uzman Erbaş Özlük Hakları
Uzman Erbaş Özlük Hakları denince sağlık, maaş, sosyal tesis, lojman vs. gibi konulardaki hakları akla gelir. Bunları tek tek anlatacağım.
Uzman Erbaş Maaşları
Türk Silahlı Kuvvetlerinde maaşlar, kuvvete (Kara-Hava-Deniz-Jandarma vs.), göreve ve görev yerine göre çok fazla değişmektedir. Bunun nedeni yapılan göreve ve görev yerine göre farklı tazminatlar verilmesidir. Önce tazminatları anlatacağım sonrasında ise, bu tazminatlar olmadan kabaca bir uzman çavuş maaşları ne kadar onu anlatacağım. Buna çıplak maaş da denir. Çıplak maaşın üzerine görevine göre tazminatlar eklenir ve net maaş ortaya çıkar. Bu rakamlar 2021 yılı Nisan ayına göre kabaca verilmiştir. Her ocak ve temmuzda bu maaşa ortalama 300 Tl daha eklerseniz, okuduğunuz tarihteki maaşı kabaca bulursunuz.
Uzman Erbaş Tazminatları
- Komando Tazminatı: 500 Tl
- İç Güvenlik Tazminatı: 2700 Tl
- Suriye Tazminatı: 6000 Tl
- Paraşüt Tazminatı: 400 Tl
- Yurt Dışı Tazminatı: Günlük 100-120 Dolar
Uzman Erbaş Çıplak Maaşları
- Uzman Onbaşı :5000
- Uzman Çavuş : 5500
Not: Uzman Onbaşı genelde en fazla 1 yıl yapılmaktadır. Geri kalan hayatı boyunca Uzman Çavuş olurlar. Yani mesleğin 2. yılındaki kişi de Uzman Çavuştur, 20. yılındaki kişi de uzman çavuştur. Aralarında resmi olarak astlık üstlük ilişkisi yoktur. Bu nedenle Uzman Çavuş maaşı mesleğinin 2. yılındaki kişiye göre yazılmıştır. Yıllar geçtikçe cüzi miktarda artar.
Uzman Erbaş Sağlık Hakkı
Uzman Erbaş olarak göreve başladıktan sonra TSK Sağlık Yeteneği Yönetmeliği ‘ne göre tüm sağlık hizmetlerinde ücretsiz yararlanır. Burada önemli olan bilgi, Sözleşmeli Uzman Çavuşlardan 1 yılda 3 aydan fazla hava değişimi yada istirahat alması durumunda sözleşmeleri feshedilir. Bunun istisna durumu vardır, ama genel kural budur. Detaylar sağlık yönetmeliğinde yazar.
Uzman Erbaş Lojman Hakkı
Lojmanlar tüm kuvvetlerde belli bir planlama sistemine göre dağıtılır. Yani göreve başladıktan sonra çeşitli kriterlere göre her sene belli miktarda lojman puanı alınır. Puanı yüksek olandan başlamak üzere boş lojmanlar dağıtılır. Her şehirde lojman yoktur. Lojman dağıtımında statülere(subay, astsubay, uzman erbaş vs.) göre lojman dağıtım oranı vardır. Uzman Erbaşların lojmanlarda %15 hakkı vardır. Yani bir yerde 100 tane lojman varsa, bunun 15 tanesi uzman erbaşlara verilir. Gerisi astsubay, subay, sivil memur vs. yine kendi statü oranlarına göre verilir. Lojman ile ilgili çok farklı detaylar vardır ama kabaca durum böyledir.
Uzman Erbaş İzin Hakkı
Uzman Erbaşların 1 yılda 30 gün kanuni izin, 15 gün mazeret izin hakkı vardır. Eşinin doğum yapması, eşinin ölümü, çocuğunun ölümü, kendisinin veya eşinin ana, baba veya kardeşinin ölümü hallerinin her birinde isteği üzerine on güne kadar; kendisinin veya çocuğunun evlenmesi halinde isteği üzerine yedi güne kadar, yangın, zelzele, seylap gibi olağanüstü bir mazeret dolayısıyla bir yıl içinde otuz güne kadar izin kullanabilir.
Uzman Erbaş Emeklilik Durumu
Bu durum daha çok Sosyal Güvenlik Kurumu ve onun tabi olduğu kanunlar ile düzenlenmiştir. Uzman Erbaşlar 55 yaşına kadar Türk Silahlı Kuvvetlerinde çalışabilmektedir.
Ayrıca Türk Silahlı Kuvvetlerinde görev yapan tüm personele 4 yıla 1 yıl olacak şekilde yıpranma hakkı verilir. Yani 4 yıl görev yaptığında aslında 5 yıl görev yapmış sayılır. Bu hesaba göre 20 yıl görev yaptıktan sonra emekliye hak kazanmış sayılır. 20 yıl=5 yıl yıpranma ise 20+5=25 yıl fiili görev yapmış sayılır. Fakat burada da mevcut kanunlara göre 65 yaş şartı devreye girer. 5 yıl yıpranma yaş kriterinden de düşülür yani 60 yaşında maaşlı olarak emekli olur. Ufak tefek bilgi değişikliği olabilir ama kabaca durum böyledir.
Diyeceksiniz ki 20 yıl çalıştım fakat 60 yaşına kadar çalışamıyorum, uzman çavuşlar 55 yaşına kadar çalışıyor, ne olacak ?
Burada da başka bir kanun maddesine göre 60 yaşına kadar çalıştırılabilir diye ifade edilmiştir. Buna dayanak genelde emekli olana kadar çalıştırırlar. Hesap yaparsak 20 yaşında çalışmaya başlayan biri 36 sene çalıştığında yani 56 yaşında maaşlı olarak emekli olur. 36 yıl=9 yıl yıpranma, 65-9=56 yaş.
Uzman Erbaş Tabanca Durumu
Uzman Erbaşlar mesleğe başladıktan 5 ay sonra tabanca almaya hak kazanır ve kendilerine 1 tabanca ile 1 kutu mermi verilir.
Uzman Erbaş Eğitimleri
Öncelikle eğitim faaliyeti tüm meslek hayatı boyunca devam eder. Burada Seçim aşamalarını başarıyla bitirenlerden göreve başlamadan önce alacakları komanda ve sınıf eğitimleri ile ilgili bilgi verilecek. Eğitimler Kuvvetlere göre değişmektedir. Bu nedenle ilgili kuvvetin üstüne tıklayarak görülen eğitim ile ilgili bilgi alınabilir. TSK Rütbeler ve Sınıf İşaretleri ile ilgili bilgi almak için linke tıklayın.
- Jandarma Eğitimleri
- Kara Kuvvetleri Eğitimleri
- Hava Kuvvetleri Eğitimleri
- Deniz Kuvvetleri Eğitimleri
